Hótun MSC byggir ekki á líffræði

Boðskapur MSC vottunarstofunnar er í stuttu máli að hóta því undir rós að ef ekki verði farið að ráðgjöf, þá verði brugðið fæti fyrir þau fyrirtæki sem vottunarstofan þjónar.

Í sjálfu sér eru það sérkennileg vinnubrögð að nota hvert tækifæri til þess að hafa í hótunum við viðskiptavini sína, sér í lagi þegar forsendurnar fyrir boðuðum þvingunaraðgerðum eru afar veikar.

Stofnmatið og "ráðgjöfin" á makríl hvílir að megin hluta á eggjatalningu á þriggja ára fresti, á suðvestanverðu útbreiðslusvæði makrílsins. Hvert mannsbarn ætti að sjá að þessi aðferðarfræði er skot út í loftið, enda hefur verið reynt að koma á öðrum mælingum samhliða m.a. með fiskmerkingum og bergmálsmælinum.  Árangurinn af þeim tilraunum öllum er afar óljós enda gefa athuganir til kynna að stofninn hafi vaxið þegar veitt hefur verið hressilega umfram "ráðgjöfina". 

Það er í raunalegt að horfa á forstjóra MSC-vottunarinnar, Ruppert Howes, lýsa yfir miklum áhyggjum yfir því að mælingar á norsk-íslenska síldarstofninum gefi til kynna að stofninn hafi minnkað um 36% á umliðnum árum. Það er einfaldlega eðlilegt en ekki áhyggjuefni að stærð villtra fiskistofna sveiflist verulega. 

Gleraugu MSC á vistkerfi sjávar, ber vott um að í vottunarstofunni skorti verulega á þekkingu á orkuflæði hafsins.  Það að horfa á hverja og eina uppsjávarfisktegund t.d. síld, makríl og kolmunna, sem nærist á sama dýrasvifi, á sama hafsvæðinu einandangrað og án þess að setja sveiflur í stærð umræddra stofna í samhengi. 

Þessi meinloka MSC-forstjórans kemur á óvart, þar sem það er ekki flókið að átta sig á því að ljósáta sem étin er af makríl verður ekki étin af annarri síld!    

„Þurfum einhvern til að taka af skarið“

Handlangari Hafró

Kristján Þór er kominn á skyrtuna til að skrifa gagnrýnislaust upp á ráðgjöf Hafró - Það má spyrja í framhaldinu hvert hlutverk hans sé í raun og veru? Er  ráðherra viljalaust millistykki eða handlangari fyrir Hafró, með fullri virðingu fyrir þeim starfa?

Það er engu líkara en að það sé eitthvert náttúrulögmál að eina breytan í viðgangi loðnustofnsins, sé stærð hrygningarstofnins sem ákvarðast af misgóðum mælingum Hafró. 

Það er ekkert spáð í afrán á ungloðnu eða samkeppni loðnu við aðrar fiskistofna

Þarf ekki einhvern annan en þjón í starf sjávarútvegsráðherra,sem veit varla hvort hann eigi að þjóna á undan dellunni í Hafró eða Samherja?

Heimilar 127 þúsund tonna loðnuveiðar

Seðlabankastjóri á villigötum

 

Ásgeir Jónsson seðlabankastjóri hefur tekið sér það hlutverk, að því virðist óumbeðinn, að spá fyrir um hina ýmsu ókomnu atburði, á borð þróun; fasteignaverðs, verðbólgu, veirufaraldursins og jafnvel heilu atvinnuveganna.

 

Í dag birti seðlabankastjóri þann spádóm að ferðaþjónustan væri á svipuðum slóðum og sjávarútvegurinn árið 1988, í meintu hruni þorskstofnsins og að ráðið fyrir ferðaþjónustun væri að blása til sambærilegrar sóknar nú og var gert fyrir um 3 áratugum síðan í sjávarútveginum. Mátti skilja á Ásgeiri að leiðin lægi meðal annars í að setja á ferðatakmarkanir um miðhálendið með nýjum þjóðgarði.

 

Hvernig sem á það er litið þá þolir málflutningur spámannsins enga skoðun. Ég tel mig vita að sanngjarn og talnaglöggur seðlabankastjóri játi að spádómur hans hafi verið gerður á röngum forsendum, eftir að hafa farið yfir aflatölur liðinna ára.

Það varð nefnilega ekkert hrun í þorskstofninum árið 1988 og ekki heldur nein sókn í sjávarútvegi í kjölfarið, eins og hann hélt fram. Þorskaflinn árið 1988 var um 400 þús tonn en fór hraðminnkandi á tíunda áratugnum, í kjölfar þess að ráðgjöf Hafró var nákvæmlega fylgt. Hvernig sem á það er litið, þá hefur reiknisfiskifræðileg ráðgjöf Hafró skilað minni afla land en fyrir daga hennar, enda stangast hún á við vistfræðileg lögmál.

Það væri nær ef seðlabankastjóri færi með gagnrýnum hætti yfir forsendur núverandi ráðgjafar, en ef henni verður fylgt áfram í blindni, má búast við verulegum niðurskurði á aflaheimildum næsta árs.

 

Það eru veigamikil líffræðileg rök fyrir því að bæta megi gríðarlega í allar veiðar og endurskoða frá grunni ráðgjöf sem aldrei hefur gengið eftir.

Tekur eitt til tvö ár að vinna sig úr vandanum

Talnaþrugl og fíflagangur í nafni vísinda

Umræðan um íslenskan sjávarútveg er orðin verulega skökk og erfitt að vefja ofan af ruglinu, en það hlýtur að koma að því einn daginn.

Vinir mínir hjá SFS virðast svo sanntrúaðir á boðorð Hafró eða þá svo kjarklitlir, að enginn á þeim bænum virðist þora að spyrja gagnrýnna spurninga um veiðiráðgjöfina. 

Það er nefnilega alls ekki svo að t.d. hornsteinn veiðiráðgjafarinnar í loðnu hvíli á traustum grunni. Hann er  að skilja skuli a.m.k. 150 þús tonn af mældri hrygningarloðnu eftir til hrygningar.

Í fyrsta lagi þá er umrædd tala ekki rökstudd með neinum líffræðilegum forsendum heldur virðist hún hafa dottið inn í aðferðarfræðina án mikils rökstuðnings. Í öðru lagi er mælingin sjálf á stærð hrygningarstofnsins, háð verulegri óvissu og líklega aðeins í aðra áttina, til vanmats.

Ef lesin er veiðiráðgjöf Hafró fyrir loðnuna, þá vottar ekki fyrir líffræðilegum rökstuðningi og umræðu um niðurstöðuna. Í stað þess eru tíndar til tölur úr mælingum og framreikningar á mögulegu afráni, fram að hrygningu.  Það er enginn umræða um það sem ætti að vera efst á baugi, sem er áhrif veiðibanns sl. tveggja vertíða. Hafði veiðibannið engin áhrif þegar upp er staðið? 

Þegar fréttist af loðnugöngu fyrir austan land fyrir örfáum dögum, þá virðist það hafa verið sett í algjöran forgang að meta  hvort umrædd loðna sé sami fiskurinn og hafi lenti undir dýptamælum rannsóknarskipa fyrir nokkrum vikum - Ekki hef ég hugmyndaflug hvernig það mat eigi að fara fram. Í framhaldinu má jafnvel spyrja hvort að það sé álitið að fiskurinn bíði með að synda suður fyrir land til hrygningar, þar til hann er búinn að tékka sig inn í fiskabókhaldið hjá Hafró?

Síðasta vor þá sendi sjávarútvegsráðherra grásleppukarla í land út frá ráðgjöf þessara sömu sérfræðinga, sem sýnt var fram á að hefðu reiknað rangt og út frá gölnum líffræðilegum forsendum. 

Vonandi fara ráðamenn að hætta þessum fíflagangi og gefi út til að byrja með veiðiheimildir upp á 100 þús tonn í loðnunni og spari með því rannsóknarkostnað sem skilar nákvæmlega engum upplýsingum um líffræði loðnunnar.

 

 

Hrein viðbót eða áður mæld loðna?

Afhjúpun Hvalaskýrslu Hagfræðistofnunar

Hagfræðingar Hagfræðistofnunar Háskóla Íslands hafa í gegnum tíðina tekið að sér hin ólíklegustu verkefni á sviði líffræði m.a. að spá fyrir þróun stofnstærðar fiska áratugi fram í tímann, út frá mismunandi veiðiálagi. Veiðiálag er ákveðið með aflareglu sem segir til um leyfilegan heildarafla miðað við útreiknaða stærð veiðistofns. Aflareglan þorsks hefur tekið breytingum í gegnum tíðina þ.e. farið úr 25% og niður í 20% af útreiknuðum veiðistofni.

Ástæðan fyrir breytingunum er einfaldlega sú að höfundar reglnanna ganga út frá þeirri forsendu að veiðar sé sá þáttur sem ráði mestu um stærð fiskistofna. Síðan þegar botnfiskstofnar s.s. þorskstofninn hefur farið í eðlilega niðursveiflu, þá hefur verið ályktað út frá fyrrgreindum forsendum, að veitt hafi verið allt of mikið úr veiðistofnum, burt séð frá því að veiðin hafi verið miklu mun minni en sömu stofnar þoldu um áratuga skeið.

Sömuleiðis er gengið út frá því að stórir stofnar gefi meiri nýliðun og meiri árlegan fiskafla. Svo mikil er þessi trú hjá reiknisfiskifræðingunum að í hruninu lagði einn virtasti spekingurinn á þessu sviði, það til að þjóðin hætti þorskveiðum alfarið í 2 ár, til þess að fá enn meiri afla og afrakstur seinna!

Gallinn við þessar kenningar sem Hagfræðistofnun hefur unnið með, er fyrst og fremst sá að þær hafa aldrei gengið upp, enda stangast þær á við viðtekna vistfræði,sem kennd er í framhaldsskólum landsins.

Grundvallarforsenda reiknilíkans Hagfræðistofnunar um afrakstur aflreglu gerir ráð fyrir að náttúrleg afföll þ.e. það sem drepst af fiski vegna hvala, sela, sjúkdóma og áti annarra fiska sé heldur minna magn en fiskiskip veiða árlega.

Skýrsla Hagfræðistofnunar, Þjóðhagsleg áhrif hvalveiða staðfestir að náttúrulegur dauði er miklu mun meiri en gert er ráð fyrir í forsendum reiknilíkansins,sem ætti að segja öllum vísindamönnunum hvort sem þeir eru líffræðimenntaðir eður ei, að veiðiráðgjöfin og núverandi aflaregla sé byggð á sandi. Niðurstaða skýrslunnar benda eindregið til að nytjastofnar sem um ræðir séu miklu mun stærri en Hafró gerir ráð fyrir í sínum útreikningum og jú að áhrif veiða á fiskistofna séu stórlega ofmetin.

Þetta kemur skýrt fram sérstaklega hvað varðar ýsuna. Í ráðgjöf Hafró kemur fram að náttúruleg dánartala ýsunnar sé 0,2 eða 18% af stofnstærð. Í skýrslu Hagfræðistofnunar kemur skýrt fram á bls. 33 í töflu 12, að át hrefnu sé tvöfalt meira en öll áætluð náttúruleg afföll stofnsins.

Skýrslan afhjúpar afar veikar forsendur sem núverandi ráðgjöf byggir á og bendir eindregið til þess að hægt sé auka verulega við fiskafla á Íslandsmiðum.

 

 

 

Stofnmatið lækkaði um liðlega 20% frá í fyrra

Skýrslan sýnir að stofnmatið lækkaði um ríflega 20% frá því sem stofninn mældist í fyrra!

Framsetning Hafrannsóknarstofnunar á hrapinu í stofnmælingunni gefur mjög skakka mynd af stöðunni, en í skýrslunni segir: „Stofnvísitala þorsks er 5% lægri en meðaltal áranna frá 2012, þegar vísitölur voru háar.“

Niðurstaðan er algert skipbrot fyrir þá veiðiráðgjöf sem Hafró hefur notað á síðustu áratugum

Vísitala þorsksins mælist lægri en síðustu ár

Hreðjatakið

Ég hef lengi verið mjög mótfallinn því að útvegurinn geri samninga við 
útlend umhverfissamtök eða fyrirtæki á þeirra vegum um vottun á sjávarafurðum. 
Ég sannfærðist endanlega um það eftir að hafa lesið bókina "The end of the line" sem hampað var af mjög umhverfisverndarsamtökum ofl. Í stuttu máli er bókin hinn mesti óhróður um fiskveiðar, lýsir m.a. togveiðum með mjög ógeðslegum hætti. Höfundur bókarinnar Charles Clover mælti einfaldlega gegn áti á þorski, en með MSC vottun á fiskveðum! MSC vottun er tilkomin vegna samstarfs WWF og auðhringsins Unilever.
Með því að beygja sig undir að "staðlar" umhverfissamtaka séu lykill að mörkuðum þá er jafnframt verið að gangast undir að umrædd samtök geti breytt stöðlum eða túlkunum, þannig að mörkuðum sé lokað á forsendum umræddra vottunarfyrirtækja sbr. grásleppuna nú. Staðreyndin er sú að áhrifafólk í þessum græna geira er einfaldlega fordómafullt í garð fiskveiða og telur að þær eigi að heyra fortíðinni til.

Atvinnugreinin er því núna rétt að finna smjörþefinn af því sem koma skal. Það er merkilegt að útvegurinn sjálfur hefur greitt háar fjárhæðir til vottunarfyrirtækjanna til þess að ná þessu hreðjataki á greininni.

Ef farið er yfir þessa skýrslu sem byggir m.a. á stofnmati Hafró úr 
togararallinu, þá orðið löngu tímabært að Landsamband Smábátaeigenda hafni stofnmati Hafró á hrognkelsi. Það er augljóst að það er eitthvað meira en lítið að mati sem gefur til kynna að stofnstærð hængs í ákveðinni fisktegund sveiflist með allt öðrum hætti en stofnstærð hrygnunnar, en það sýnir niðurstaða Hafró í tilfelli grásleppunnar og rauðmagans! Það er einnig mjög furðulegt að nota stofnmat á botnfiskum, SMB (togararallið) til þess að meta stofnstærð hrognkelsa, sem halda sig næri yfirborði 
sjávar utan hrygningartímans. Það þarf að fá það fram hvað það eru margir fiskar á bak við útreikningana á stofnstærðinni en ég gæti trúað því að þeir séu ekki margir.

Það MSC hafi um árabil vottað ákveðna veiðiaðferð sem hefur verið óbreytt svo áratugum skipti og taki síðan upp á að breyta um kúrs á grundvelli stóraukins uppreiknaðs aukaafla er mjög ótrúverðugt. Ég sem líffræðingur myndi áður fara rækilega í gegnum það hvort að stofnstærðmat umræddra tegunda sem veiðast í auknum mæli sem aukaafli, en áður, hafi verið ábyggilegt í þeim gögnum sem lögð voru til grundvallar í samanburðinum.

Afturkalla MSC-vottun fyrir grásleppuveiðar

Athugið ég er í framboði

Mér finnst rétt að skýra fjarveru mína í þætti á Stöð 2. með oddvitum lista sem bjóða fram til Alþingis 2016, í Norðvesturkjördæminu. Ástæðan er einföld - Fréttastofa Stöðvar 2 útilokaði mig frá því að taka þátt í þættinum.

Ekki veit ég hvers vegna Stöð 2 vill leggja bann á málflutning Dögunar í Norðvestur kjördæminu - Ekki er ólíklegt að það sé gagnrýni Dögunar á fjármálasukkið og skattaskjólin, sem tengist óneitanlega eigendum Stöðvarinnar?

Dögun sem berst fyrir almannahagsmunum hefur mátt sæta þöggun á Stöð 2 á meðan nýtt framboð Viðreisnar, með áberandi andlitum, auðmanna, talsmanna kvótagreifa og álvera auk kúlulánaþega hafa verið eins og gráir kettir í þáttum fjölmiðlasamsteypunnar. 

Ég vil þakka þeim mörgu í kjördæminu sem ég hef hitt á ferðum mínum síðustu vikur fyrir sérstaklega góðar móttökur og vona að áframhald verði á því. 

Sigurjón Þórðarson 

oddviti lista Dögunar í Norðvestur kjördæminu.

 

 

 

 

Verður Viðreisn enn einn sérhagsmunaflokkurinn?

Það skýtur óneitanlega skökku við að sjá Þorstein Víglundsson í framvarðarsveit Viðreisnar í ljósi þess að formaður flokksins, hefur boðað markaðslausnir við úthlutun aflaheimilda.

Á síðustu árum hefur fyrrverandi formaður SA, Þorsteinn Víglundsson boðað að litlu eða engu mætti breyta í kvótakerfinu næstu áratugina! - "Kvótakerfið þarf að vera hafið yfir pólitískt dægurþras" 

Því miður þá sýnir valið á frambjóðandanum að það fylgir ekki hugur máli í tali formanns Viðreisnar, um að það eigi hætta sérgæsku við örfáa. Ekki er það heldur til þess að auka trúverðugleika Viðreisnar til raunverulegra breytinga í sjávarútvegsmálum að helsti hugmyndafræðingur flokksins í sjávarútvegsmálum, er  Daði Már Kristófersson „hagfræðingur“. Hann hefur hingað til skrifað "lærðar"  greinar, þar sem hann hefur mælt fyrir lækkun veiðigjalds og gegn því að allur fiskur sé verðlagður á frjálsum fiskmarkaði. Engu máli skipti um niðurstöðuna þó svo augljósasta leiðin til að ná fram frekari verðmætum út úr sjávarauðlindinni sé að hráefnið fari til þeirrar fiskvinnslu sem getur gert greitt hæsta verðið og þá væntanlega gert mest verðmæti úr aflanum. Vart þarf að taka það fram tvöfalda verðlagningin hefur verið mjög ívilnandi fyrir örfáa.

Ég held að það væri ráð fyrir Viðreisn að gera hreint fyrir sínum dyrum, en flokkurinn virðist stefna í að verða enn einn sérhagsmunaflokkurinn.

 

 

„Frjálslyndur hægri krati“

Vill Bjarni "selja" flugstöðina?

Svar fjármálaráðherra verður vart skilið með öðrum hætti, en að hann vilji koma flugstöðinni í Keflavík að stórum hluta í hendurnar á einkaaðilum.  

Reynsla Dana af sölunni á Kastrup til ástralska fyrirtækisins Macquarie var hræðileg. Í kjölfarið rann allur hagnaður fyrirtækisins beina leið í skattaskjól í gegnum skúffufyrirtæki í Lúxemborg. 

Ég átta mig ekki fyllilega á því hvers vegna fyrirspyrjandinn, sá efnilegi þingmaður Vilhjálmur Árnason, hefur áhyggjur af rekstri fríhafnarinnar, þar sem hægt er að fá þar suður frá brennivín í öllum matvörubúðum á staðnum. 

 

Einkarekstur fríhafnar skynsamlegur