Hvaðan á kvótinn að koma?

Forysta Flokks fólksins hefur síðstu vikurnar verið spurð út í hvaðan kvótinn eigi að koma í frjálsar handfæraveiðar og jafnvel er verið að býsnast yfir því hvaðan það smáræði sem veiðist í 48 daga strandveiðikerfinu eigi að koma?

Stutta svarið er að fiskurinn eigi að koma úr hafinu!

Það er nefnilega svo að flest ef ekki allt bendir til þess að Íslandsmið séu vannýtt. Ekki er það aðeins fyrir þá staðreynd að veiðin á Íslandsmiðum fyrir einni öld síðan var um 60% meiri þá en hún er nú, heldur gefa nýjustu athuganir Hafró eindregið til kynna að bæta eigi í veiðina.

Í glænýrri stofnmælingarskýrslu Hafró kemur skýrt fram að meðalþyngd flestra árganga þorsks sé vel undir meðaltalsþyngd frá árinu 1996 (sjá mynd 3). Fróðlegt væri að sjá sambærilegan samanburð við meðalvöxt áranna þegar veiðin var mun meiri t.d. á áttunda og níunda áratugnum.

Það er kristaltært að eina rökrétta líffræðilega svarið við litlum vexti þorsks í veiðistofni er að auka verulega veiðarnar. 

Vissulega er svarið annað ef haldið er áfram að fylgja í blindni aflareglu sem byggir ekki á neinni líffræði, en þá ætti að horfa til þess að sú ráðgjöf hefur einfaldlega reynst afar illa. Það kemur m.a. fram endurtekið í lítilli nýliðun (fjölda 3. ára fisks sem er að koma inn í veiðina). Einnig þeirri staðreynd að aflinn er miklu mun minni en höfundar aflareglunnar spáðu sjálfir fyrir um að hann yrði m.ö.o. reglan hefur ekkert forspárgildi.  

Það er ekki heldur hægt að horfa fram hjá því að gríðarlegt magn af þorski gufar hreinlega ítrekað upp í stofnmati Hafró, en upp úr 2018 gufaði upp af viðmiðunarstofni þorsks magn sem svarar til um tveggja ára þorskafla Íslendinga. Þessi uppgufun varð þrátt fyrir að ráðgjöfinni hafi verið fylgt upp á punkt og prik.

Það er hvorki ábyrgt né á nokkurn hátt forsvaranlegt að leggja heilu byggðalögin í eyði á borð við Grímsey ofl. sjávarbyggðir á grundvelli ósveigjanlegrar "ráðgjafar" sem er hvorki í samræmi við upphafleg markmið né vistfræðileg lögmál.

Það er því bæði skynsamlegt og ábyrgt að sýna sveigjanleika hvað varðar auknar vistvænar strandveiðar og hleypa af stokkunum tilraunaverkefnum þar sem sjávarbyggðirnar koma að stjórnun á nýtingu fiskimiða í túnfæti þeirra.

Tilvalið væri að hefja undirbúning við að hleypa strandveiðistjórnunarverkefnum af stað í Grímsey og Raufarhöfn.