Loðnuveiðar strax

Það er sárgrætilegt að horfa upp á sjávarútvegsráðherra meina íslenskum sjómönnum að veiða loðnu. Það er eins og að ráðherrann sé kontóristi og láti stjórnast í einu og öllu af „ráðgjöf“ Hafró sem hefur óneitanlega ekki verið hafin yfir gagnrýni. Stofnunin hefur látið hjá líða að svara rökstuddum athugasemdum við veiðiráðgjöfina undanfarin ár sem hefur í rauninni ekki gengið upp.

Það er vafasamt að ætla fiskiskipaflotanum að ráða úrslitum. Stofnunin var búin að gefa út byrjunarkvóta í loðnunni og það er ekki traustvekjandi að afturkalla hann eins og hendi sé veifað án þess að gaumgæfilega sé farið í gegnum röksemdir fyrir þeirri breytni.

Núna herma fregnir af miðunum að það sé gríðarlega mikil loðna á ferðinni. Staðan er þannig að flotinn er bundinn við bryggju þegar Hafró ætlar í það ævintýralega verkefni að kasta tölu á fjölda fiska á ferðinni. Þannig er hætt við að stór hluti af loðnunni syndi hjá og drepist engum til gagns í fjöruborði að lokinni hrygningu.

Sumir virðast trúa því að ekki sé rétt að veiða loðnu vegna þess að með því sé maturinn tekinn frá þorskinum. Þess vegna er rétt að fara í gegnum það hvort sú hætta sé til staðar. Ef við gefum okkur að í stað þess að veiða 1 milljón tonna af loðnu myndum við leyfa henni að synda sína leið færi helmingurinn í kjaftinn á þorskinum, þ.e. um 500 þúsund tonn. Í sjálfu sér er það vel í lagt af þeim þar sem ekki er mikið um meðafla í þorski á loðnuveiðum. Það er langt frá því að allar loðnunætur séu fullar af þorski með loðnunni. Þumalputtaregla í vistfræði segir að þegar farið er upp eitt fæðuþrep verði í rauninni einungis 9% af því sem innbyrt er til þyngdaraukningar fyrir þann sem ofar er í keðjunni.

Því má ætla að þessum forsendum gefnum, sem eru vel að merkja mjög í vil þeim sem hafa áhyggjur af loðnuskorti fyrir þorksinn, að þyngdaraukning þorskstofnsins yrði um 50 þúsund tonn. Ný veiðiregla segir að þá megi veiða 20% af þorskstofninum sem gefur 10 þúsund tonn.

Valið er mögulega að í stað þess að velja 1 milljón tonna af loðnu að velja 10 þúsund tonn af þorski.

Þessar stofnstærðarmælingar og fiskatalning eru ekki neinar absalúttmælingar, enda mjög ónákvæmar eins og sjá má á kvóta sem er dreginn til baka. Þá liggur beinast við að ef þorskurinn er horaður og vöxturinn í sögulegu lágmarki sé miklu vænlegra að veiða hann í stað þess að mata hann.

Athugasemdir

[Árni Gunnarsson, 25.2.2008 kl. 15:04]

Helst að banna allar loðnuveiðar í nokkur ár.

Til vara: Banna allar veiðar í flottroll.

[Þórir Kjartansson, 25.2.2008 kl. 15:09]

Jæja Sigurjón. Ef það er svona lítils virði fyrir þorskinn að éta loðnuna, viltu þá segja mér hvað hann á að éta í staðinn?  Svo get ég frætt þig á því,  að ég hef fylgst með fjörunum hérna í Mýrdalnum í áratugi. Áður fyrr var það árvisst að loðnu rak á land í miklu magni. Nú hefur  ekki rekið eitt einasta síli í áraraðir.  Ætli að það bendi ekki til að allt of lítið sé skilið eftir af stofninum til að hrygna.

[Óskar Þorkelsson, 25.2.2008 kl. 16:50]

..að spurja sjómenn um aflaráðgjöf er eins og að spurja alkóhólista um áfengisráðgjöf !  Sjóarinn vill þjéna meira og meira á sem stystum tíma.. alkinn vill drekka meira og meira á sem lengstum tíma ..

en það er greinilegt að lífríki sjávar er hrunið í kringum ísland og mun víðar en það.. skoðið skýrslur frá norðursjó, írska hafinu, flæmska hattinum og svo framvegis og allstaðar heyrið þið sömu söguna.. hrun stofna.

[Frelsisson (IP-tala skráð) 25.2.2008 kl. 17:30]

Sammála síðasta ræðumanni. Fáranlegt að treysta því sem hlutdrægir sjómenn hafa að segja um málið eða útgerðarmenn. Við höfum Hafró og við eigum að treysta því sem þeir hafa að segja og fara eftir því. Við getum ekki farið eftir misvitrum mönnum út í bæ eða eftir mönnum sem eiga bersýnilega mikið undir sjálfir. Það er fáranlega barnalegt að ætla með umræðuna á það plan. Verðum að vernda þetta hvað sem tautar og raular í nokkrum sjómönnum. Því miður.

[Þorkell Sigurjónsson, 25.2.2008 kl. 17:44]

Helst er ég á því Sigurjón minn, að þú sért að vinna þig í álit hjá þeim sem um áraraðir hafa talið það í lagi, að veiða og veiða þar til stofn loðnu og fleiri fiskitegunda er kominn í útrýmingarhættu.  Kveðja.

[Runólfur Jónatan Hauksson, 25.2.2008 kl. 18:29]

Ég get nú ekki verið sammála því að það sé engum til gagns að loðnan fái að synda óáreytt svona einusinni til sinna hrygningastöðva. Það hlýtur að gefa sterkari stofn til að veiða úr í framtíðinni.

Hvað varðar Hafró þá hefur mér nú fundist í gegnum tíðina að þeim hafi nú oftar en ekki verið  undir pressu frá LÍÚ, og sjávarútvegsráðherrar líka. Æði oft hefur altéð verið gefin út meiri kvóti í mörgum tegundum en Hafró hefur ráðlagt...

Kveðja Runólfur.... 

[Sigurjón Þórðarson, 25.2.2008 kl. 19:48]

Þórir ekki ætla ég að gera lítið úr mikilvægi loðnunnar sem fæðu fyrir þorskinn en þá ber auðvitað fyrst og þá fyrst og fremst þegar loðnan er að vaxa upp á landgrunninu en þá flytur hún orku upp fæðukeðjuna úr smærri lífverum og upp í þorskinn.  Sjálf hrygningarganga loðnunnar stendur afar stutt yfir og getur ekki skýrt lága meðalþyngd þorsksins eins og ég benti á hér að ofan. 

Það má líta á hrygningargönguna með svipuðum hætti og þorrablót en þau skipta ekki höfuð máli fyrir vöxt Íslendinga en þau eru vissulega góður orkugjafi fyrir þá sem komast á þau.

Óskar mér þykir þú tala harla mikið niður til sjómanna sem þurfa að hlíta rágjöf Hafró. Er ekki eðlilegt að þeir séu gagnrýnir á ráðgjöf sem hefur ekki gengið eftir?

 Ráðgjöf og mælingar Hafró á fiskistofnum hafa ítrekað reynst rangar s.s. gríðarlegar reiknivillur á stærð þorskstofnsins hafa sýnt.  Það ætti einnig að vera til umhugsunar að á þeim svæðum sem fullyrt er að fiskistofnar séu "hrundir" að þá hefur verið stjórnað eftir þeim uppbyggingarfræðum sem hér eru í heiðri hafðar þ.e. að veiða minna núna til að veiða meira seinna.  Á Írska hafinu eru eftir einn eða tveir togarar og fiskiskipafloti Skota er brot af því sem hann var áður en uppbyggingin þar hófst en þrátt fyrir að flotinn á þessum slóðum sé vart til staðar þá er enn verið að tala um ofveiði.

Meðan á hinn bóginn að þar sem ekkert hefur verið gert með þessar kenningar s.s. Barentshafinu ganga fiskveiðar sinn vanagang - Stofnar rísa og hníga og fiskveiðar fylgja með.

Ólafur vill að sérfræðingar sem ráðið hafa för í "uppbyggingarstarfi" fiskistofna á umliðnum árum haldi áfram sínu starfi en það má móti spyrja eru þeir séu svo óháðir?  Það þarf töluverðan kjark til að viðurkenna að áratugaráðgjöf sé ef til vill ekki á rökum reist.

Þorkell það eru nýjar fréttir fyrir mér að loðnan skuli vera í útrýmingarhættu.

Runólfur ef ég man rétt að þá var kvóti sem gefinn var út 2005 ekki veiddur en loðnan sem nú er að synda upp að landinu er að mestu úr þeirri hrygningu.  Ef þær mælingar sem kvóti 2005 byggði á voru réttar má ætla að það hafi verið rúmlegur skammtur af loðnu hafi hrygnt það árið og samt sem áður er loðnan að láta bíða eftir sér.

Fyrir fiskveiðiþjóð er til lítils gagns að ætla að draga sig út úr því flæði næringarefna og orku sem er í hafinu en það er vægast sagt vafasamt að þó svo að við Íslendingar hættum að veiða að þá fari að hlaðast upp einhver gríðarlegur stafli af fiski hvort sem það er þorskur eða loðna.

[Sigurgeir Jónsson, 25.2.2008 kl. 20:28]

Síðustu mennirnir að fá að ráða því hversu mikið er veitt ,eru sjómenn og útgerðarmenn.Þar næst koma alþingismenn.Nema menn vilji útríma öllum fiskistofnum. 

[Sigurjón Þórðarson, 25.2.2008 kl. 21:15]

Sigurgeir, ég kannast við nokkra sjómenn og finn engan eðlismun á þeim og öðru fólki. 

Þessi ráð sem gefin hafa verið síðustu árin hafa ekki verið upp á marga fiska.

[Óskar Þorkelsson, 25.2.2008 kl. 23:59]

Sjáðu til Sigurjón, ég hef verið til sjós, bróðir minn var skipstjóri til margra ára og hefur sagt mér ýmislegt í áranna rás.  Eftir ða íslendingar uppgötvuðu loðnuna upp úr 1970 hefur þorskstofnin bara farið á eina leið.. niðurávið.. loðnan er undirstaða þess að við eigum sterkan þorskstofn, þú sigurjón hefur margoft talað um horaðan og vannýttan þorskstofn.. skyldi það kannski vera vegna þess að þorskurinn hefur ekkert æti vegna offveiði á hans aðalfæðu ?  Þegar ég fór með pabba hér forðum daga á handfærin út frá bolungarvík upp úr 1975 var þorskurinn stútfullur af loðnu, síli og síld.. það bókstaflega vall út úr honum ætið þegar hann kom upp af 100 föðmunum.. ég hef ekki séð þorsk svona stútfullan af æti sl 25 ár eða meir.

Ég vil banna loðnuveiðar í 2-3 ár amk.. gefum lífríkinu séns..

Rækjan er horfin, hún var ofveidd og var aðaluppistaða fæðu hjá innfjarða þorskum, svokölluðum þyrsklingum.

Loðnan er horfin, ég meina Sigurjón ef þú vilt vera samkvæmur sjálfum þér þá hlýtur þú að sjá að  til þess að styrkja þorskveiðar þá verður að hætta ða taka frá honum ætið.. eða hvað ?

[Guðrún Jóna Gunnarsdóttir, 26.2.2008 kl. 00:24]

Ég velti því fyrir mér af hverju loðnan og þorskurinn eru að hverfa. Gæti það haft eitthvað með stækkandi hvalastofn að gera? Hvernig er nú vistkerfinu háttað í sjávarríkinu? Er það kannski eins og með innflytjenda umræðuna, má ekki ræða þau mál??

[Haukur (IP-tala skráð) 26.2.2008 kl. 00:47]

Já það er margt skrítið í kýrhausnum og gaman að sjá sjálfskipaða snillinga í landi tjá sig um hvernig haga eigi loðnuveiðum, kallandi sjómenn með áratugareynslu, eiginhagsmunasinna. 

Ég hef rætt við marga skipstjóra á loðnuskipunum, menn með áratugareynslu sem eru jafnvel að nálgast eftirlaunaaldur.  Þeir þurfa ekki meiri pening en þeir gera sér grein fyrir mikilvægi þess að halda úti veiðum.  Þeir vita það líka manna best hvenær mál er að hætta veiðum, það hafa þeir gert með síldina og gera án efa með loðnuna líka.  Sjómenn kröfðust þess eitt árið að síldarveiðum yrði hætt og þeim var hætt.  Eigum við svo ekki að treysta sjómönnum?

Málið er nefnilega það að sjávarútvegur í landinu á í vök að verjast.  Ef veiðar og vinnsla á loðnu verða lagðar niður í tvö ár, þá flosnar fólk upp úr störfum í fiskvinnslu, lærðir og kunnáttumenn sækja í önnur störf og eftir stendur fámennur hópur nýliða.  Svo þegar kemur að því að hefja veiðar og vinnslu aftur, er engin þekking til staðar.

Annað sem mér langar að benda á.  Hvalur étur yfir milljón tonn af loðnu, þorskur eitthvað álíka.  Er stofninn virkilega að fara á hliðina við þessi 70 þús. tonn sem eftir eru af kvótanum.  Ætlar einhver heilvita maður að halda því fram hér?

Framkvæmdastjóri einnar fiskvinnslunnar sagði að launatekjur í Eyjum í loðnuvertíð, þ.e. það sem fólkið fær í hendurnar, er um einn milljarður.  Í Vestmannaeyjum búa um 4000 manns og eigum við svo að hætta veiðum í .... segjum tvö ár?  Gera menn sér virkilega ekki grein fyrir afleiðingunum.  Og ef einhverjir hugsa nú sem svo, "ef loðnan verður veidd áfram verður engin loðna eftir tvö ár", við þá vil ég segja að ég treysti sjómönnum til að meta ástand loðnunnar.

Og það er líka rétt sem Sigurjón ýjaði að hér að ofan að Hafró hefur líka hagsmuna að gæta.  Hver hefur gefið ráðgjöf með kvóta undanfarin 24 ár?  Hver á að sjá til þess að ekki er veitt meira en svo að fiskistofnar geti staðið undir sér og helst stækkað?  Hvað hefur gerst?  Minni kvóti, skera niður, vernda fiskinn.  Er ekki eitthvað bogið við þetta?  Endalaust að vernda en á meðan virðist fiskunum fækka í sjónum.

Ætla að láta þetta duga í bili.

[Jón Halldór Guðmundsson, 26.2.2008 kl. 00:51]

Hvaða vit er í að eyða fæðu þorsksins með skefjalausri loðnuveiði?  Ég sé það ekki.

En hvað er þá til ráða? Til að fá meira út úr sjávarútveginum sem heild.  Ég held að til dæmis ætti að draga úr sókn stórvirkara veiðarfæra á grunnslóð og við ættum að líta á miðin við landið eins og akurinn okkar.

Hvalveiðar koma til greina og við ættum að viðurkenna rétt sjávarbyggða og sjávarjarða til sjávarnytja að nýju.

Þessi hugsun gæti skilað okkur fram á við, held ég.

Bestu kveðjur.

[Haukur (IP-tala skráð) 26.2.2008 kl. 00:52]

Já og Óskar minn.  Togarasjómenn tala um að þorskurinn sé stútfullur af loðnu frá Langanesi og austur fyrir Ingólfshöfða, fullir af ferskri loðnu.  Bara svona svo þú hafir nýjustu upplýsingar.

[Haukur (IP-tala skráð) 26.2.2008 kl. 00:54]

Svona bara í lokin...

Einn ágætur kunningi minn var alveg hlessa á því af hverju menn væru að draga til baka loðnukvóta til að þorskurinn hefði meira að éta. Hann spurði: „Af hverju ekki bara að auka þorskkvóta svo loðnan fái meiri frið?“

[Sigurður Þórðarson, 26.2.2008 kl. 07:53]

Ég er ekki viss um að allir sem tjá sig af sannfæringarkrafti hérna hafi áttað sig á að hitastig og fæðuframboð skipta sköpum um viðgang loðnustofnsins ekki síður en annarra fiskistofna.  Eða þá hinu að þó íslenski flotinn beitti öllum sínum mætti næði hann ekki að vera hálfdrættingur á við hvali, sem lúta engum opinberum takmörkunum.

[Sandra Franks (IP-tala skráð) 26.2.2008 kl. 08:57]

Ég held að menn ættu að hafa hugsunu á því að kynna sér málin betur áður en farið er í viljugar yfirlýsinar um ráðgjöf Hafró um að friða loðnuna og skoðanir sjómanna um loðnuveiðar. Hvað halda menn að Hafró finni af loðnu þegar skipunum eru skammtaðir örfáir dagar til rannsóknar og flestir þeirra eru bræludagar þar sem skipin eru bundin við bryggju austu á fjörðum. Núna fyrir vetravertíðina var Bjarna Sæmundsyni var ætlað að vera 18 daga við rannsóknir og Árna Friðrikssyni var úthlutað 13 dögum til sömu rannsókna. Hversu marga daga í janúar og febrúar var bræla á því svæði sem þeim var ætlað að vera? Ég held að menn ættu að skoða betur hvernig rannsóknunum sjálfum er háttað. Hvað halda menn að skipin finni þegar farið er í að skoða hvar skipin eru stödd núna? Menn ættu að kíkja á meðfylgjandi slóð Hafró og meta það sjálfir. Allavega hefur ekki verið mikið um það að hún finnist í Reykjarvíkurhöfn til þessa.  http://www.hafro.is/undir.php?REFID=53&ID=100&REF=1 

[Grétar Rögnvarsson, 26.2.2008 kl. 11:21]

Alveg er ég þér sammála Sigurjón en þið eruð greinlega ekki sammála þú og nafni minn Mar, enda ætti að gefa honum gult spjald fyrir hans lygar sem hann fór með í Fréttablaðinu síðastliðinn föstudag. Hef nú oft verið sammála hans málflutningi en þarna missti ég allt álit á manninum og við allir skipstjórar loðnuflotans, hann gerði mistök sem hann ætti að biðjast afsökunar á. Sammála Guðrún Jónu hér fyrir ofan held að þurfi að ræða þetta í víðara samhengi og fara að skoða hvað hvalur og selur tekur. Fræðingar Hafró segja að hvalurinn éti 1-2 milj tonna að loðnu á ári hvaða hætta er þá ferðum þó veidd séu nokkur hundruð þúsund tonn?

[Ásgeir Kristinn Lárusson, 26.2.2008 kl. 12:36]

Hetjur hafsins og stríðsmenn þjóðarinnar - er ekki tími til kominn að leggja niður vopnin (flottroll og toghlera) í smá stund, setjast niður og fara yfir stöðuna á vígvellinum? Og Grétar R, ef mín og þín börn og barnabörn eiga að hafa afkomumöguleika hér á landi á í framtíðinni, þá VERÐUM við fara að tala saman. Stundargróði dagsins í dag kemur engu góðu til leiðar heldur þvert á móti.

[Sigurjón Þórðarson, 26.2.2008 kl. 13:15]

Ásgeir, það er búið að draga stórlega úr togveiðum en hér á árum áður voru fjölmargir útlenskir togarar a veiðum og nýjasta niðurskurður verður til þess að fjölmargir togarar verða meira og minna verkefnalausir.